هویت فراموش شده
هفته پیش شبکه 4 سیمای جمهوری اسلامی فیلم مستندی پخش کرده راجع به شاهان گذشته ایرانی مثل داریوش، کورش و همچنین آداب و سنن مردم ایران باستان. داشتم شاخ در می آوردم آخه این اولین باری بود تو این 24 سالی که از عمرم می گذره که تلوزیون رسمی جمهوری اسلامی دارد برنامه ای پخش می کند که در اون از شاهان گذشته ایران و همچنین آداب و رسوم مردمان ایران باستان تعریف می کند.
نه تنها تلوزیون ایران بلکه همونطور که می دونید تعریف و تمجید و معرفی پیشینه ارزشمند ایرانیان (لااقل بیان واقعیات) هیچ جایی نه در ادبیات رسانه ای و نه در نظام تعلیم و تربیت و آموزش و پرورش ایران ندارد. آنچه تحت عنوان تاریخ ایران و البته آن هم به ناچار و برای بیان اینکه بالاخره ایران نیز گذشته ای داشته است، به دانش آموزان ایرانی آموخته می شود، معجونی است از گذشته ای مبهم و پادشاهانی کله شق و صرفاً کشورگشا که جز مال اندوزی، عیاشی و ظلم و ستم ، به گونه ای دیگر نبوده اند. و البته به جای اون تا دلتان بخواد سیر تا پیاز زندگی اعراب جاهل به تصویر کشیده شده است.
چند تا از بچه های ایرانی رو می تونید پیدا کنید که بدونن ایران یکی از سه تمدن جهان بوده و یا اینکه اولین منشور جهانی حقوق بشر توسط ایرانیان نوشته شده و یا اینکه اولین تصفیه خانه آب جهان رو ایرانیان باستان در شوش ساختن و یا اینکه پادشاهان هخامنشی در بیش از 2000 سال پیش برای ساختن تخت جمشید به کارگران مستمری می دادن و از اونها بیگاری نمی کشیدن. و البته به جای اینها یک دانش آموز ایرانی به راحتی می تواند به شما بگوید که طلحه و یا ابوسفیان 1025 سال پیش برای نهار چی خوردن و یا اینکه یزید فرزند چندم از زن چندم معاویه است.
این چنین سیاستهایی تا کنون بر نظام سیاسی کشور حاکم بوده و جالبه که به ساخته شدن فیلم 300 هم اعتراض می کنیم. وقتی ما خودمون نمی خواهیم تاریخ گذشته خودمون را مطالعه کنیم و به زندگی متمدنانه نیاکانمون افتخار کنیم، وقتی ما از بردن اسم «شاه» وحشت داریم و به جای افتخار به گذشته خودمون، می خواهیم گذشته اعراب سوسمارخور عربستان رو به بچه هامون آموزش بدیم، وقتی ما می خواهیم این موضوع رو به جامعه تلقین کنیم که تاریخ شما از 27 سال پیش به این طرف شکل می گیرد، از خارجی ها چه انتظاری داریم.
و اما واقعیت 300:
این فیلم که بر اساس کتاب فرانک میلر رمان نویس مشهور تهیه شده، داستان مقاومت گروه کوچکی از یونانیان در تنگه ترموپیل را دستمایه اصلی خود قرار داده است. موضوع فیلم «300» لشگرکشی سپاهیان ایران در دوره پادشاهی خشایارشاه به یونان است که منجر به ورود سپاهیان ایران به قلب سرزمین یونان و به آتش کشیدن شدن آتن می‌شود. در نهایت نیز پس از برآورده شدن اهداف خود که همانا تنبیه یونانیان و تلافی دسیسه‌های آنان در عصر پدرش داریوش هخامنشی که منجر به آتش کشیده شدن شهر سارد مرکز ایالت لیدیه در آسیای صغیر ( از متصرفات ایران عصر هخامنشی) بود، به ایران بازگشت. البته بخشی از لشگریان ایران خصوصا کشتی‌های جنگی هخامنشی در این جنگ که به سالامین معروف گشته است به دلیل موقعیت نامناسب جغرافیایی از ناوهای جنگی یونانیان شکست خوردند و این امر با بزرگ نمایی یونانی به شکست ایرانیان در مقابل یونانی‌ها معروف گردیده است با این حال همان گونه که اشاره شد پادشاه هخامنشی که حتی شنیدن نام او لرزه بر اندام یونانیان می‌انداخت اهداف خود را در این سفر جنگی تامین شده دید و این شکست که پس از فتح آتن پدید آمد تاثیر چندانی بر روحیه شاه وارد نیاورد و او پیروزمندانه رهسپار کشور خود گشت.
فیلم «300» که با اهدافی کینه توزانه و به قصد تحقیر و توهین ایران و ایرانیان در عهد باستان ساخته شده است فیلمی یکسویه علیه عظمت و شکوه ایران عصر هخامنشی و در دوره‌ای است که ایرانیان پرچمدار و مشعله‌دار تمدن و فرهنگ جهانی بودند و جدای از تنها ابرقدرت جهان آن روزگار در زمینه‌های گوناگون فرهنگی هنری نیز یگانه روزگار خودشون بودند.
جالبه که فیلم مستندی که من از شبکه 4 دیدم ایرانی نبود فکر کنم آمریکایی بود چون که دو تا از مجریهاش از تاریخ دانان دانشگاه کلمبیا بودن. جدای از فیلمرداری زیبا از تخت جمشید و شبیه سازی کامپیوتری تخت جمشید و آپادانا ، مطالب جالبی می گفتن که انگار جواب دندون شکنی به فیلم 300 بود. مثلا از اخلاقیات و روحیات متمدنانه ایرانیان عصر هخامنشی می گفتند و اینکه ایرانیان اون زمان مردمانی تجملی و شاد بوده اند و به مناسبتهای مختلف جشن می گرفتن که یونانیان به شدت به این آداب و رسوم و جشنهای ایرانیان حسود بودند. جالب بود که هر مورد مثبتی که از ایرانیان می گفت ، بعدش اون رو با یونانیان مقایسه می کرد و وجه منفی اون رو در اخلاقیات و زندگی یونانیان می گفتند.